गंजाचे डाग ही सर्व घरांमध्ये एक सामान्य समस्या आहे, विशेषतः उच्च आर्द्रता असलेल्या ठिकाणी. चला हे मान्य करूया की यामुळे घर केवळ घाणेरडे आणि अनाकर्षक दिसत नाही, परंतु फर्निचर, कपडे, कार्पेट आणि इतर वस्तूंच्या पृष्ठभागाचे देखील नुकसान करू शकते.
जर ते कोणत्याही पृष्ठभागावर जमा झाले तर ते कायमचे नुकसान करू शकते, म्हणून गंजाचे डाग काढून टाकण्यासाठी आणि ते पुन्हा दिसण्यापासून रोखण्यासाठी पद्धती जाणून घेणे खूप महत्वाचे आहे.
गंज काढण्याचे अनेक मार्ग आहेत आणि जर तुम्हाला ते कसे करायचे हे माहित असेल तर ते खूप सोपे आहे. या लेखात, आपण गंज काढून टाकण्यासाठी काही प्रभावी उपायांवर चर्चा करू.
गंजाचे डाग कसे तयार होतात?
गंजाचे डाग ऑक्सिडेशन म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या प्रक्रियेद्वारे तयार होतात आणि जेव्हा धातू हवा आणि पाण्यात ऑक्सिजनशी प्रतिक्रिया देते तेव्हा उद्भवते.
या प्रक्रियेमुळे पृष्ठभागावर डाग पडल्यावर एक वैशिष्ट्यपूर्ण लालसर तपकिरी रंग येतो. गंज म्हणून ओळखले जाते.
या निर्मितीची मुख्य कारणे धातूचा ओलावा, पावसाचे पाणी किंवा घरगुती पाणी, उदाहरणार्थ, बाथरूम किंवा स्वयंपाकघरात संपर्क येणे समाविष्ट आहे.
जर पृष्ठभागावर गंजरोधक कोटिंग्ज किंवा रंगांसारखे पुरेसे संरक्षण नसेल तर गंज अधिक सहज आणि जलद विकसित होऊ शकतो. घरांमध्ये गंज तयार होणे खालील प्रकरणांमध्ये होऊ शकते:
- मेटल फर्निचर बाथरूममध्ये वारंवार ओलाव्याच्या संपर्कात आल्याने गंज येतो.
- धातूच्या रेलिंगवर पावसाच्या पाण्याच्या संपर्कात येणारे बाह्य घटक.
- स्वयंपाकघरातील धातूचे पृष्ठभाग जे व्यवस्थित स्वच्छ आणि वाळवले जात नाहीत.
प्रक्रिया जाणून घेतल्यानंतर, तुम्ही निवडलेल्या प्रणालीने त्यावर उपचार सुरू करण्यासाठी तुम्हाला गंजाचे डाग ओळखावे लागतील. खाली, आम्ही काही अतिशय सोप्या उपायांची शिफारस करू जेणेकरून तुम्ही योग्य उपचार करू शकाल.
नैसर्गिक उपाय
जर तुम्ही तुमच्या घरातील गंज काढून टाकण्यासाठी कठोर रसायनांऐवजी नैसर्गिक उत्पादने वापरण्यास प्राधान्य देत असाल, तर तुम्ही काही उपाय वापरून पाहू शकता.
लिंबाचा रस, पांढरे व्हिनेगर आणि हायड्रोजन पेरोक्साइड हे गंज काढण्यासाठी नैसर्गिक आणि तुलनेने सुरक्षित पर्याय आहेत. लिंबाचा रस विशेषतः प्रभावी आहे, कारण तो त्यात असलेले सायट्रिक आम्ल हे एक आम्लयुक्त द्रव आहे ज्यामध्ये गंज काढून टाकण्याचे नैसर्गिक गुणधर्म आहेत.
गंज काढण्यासाठी घरगुती उपाय
पांढरे व्हिनेगर: हे एक बहुमुखी आणि किफायतशीर उत्पादन आहे जे तुम्हाला प्रभावीपणे गंज काढण्यास मदत करू शकते. त्याची आम्लता त्याला एक उत्कृष्ट डीऑक्सिडायझिंग एजंट बनवते.
प्रक्रिया - गंजलेली वस्तू पांढऱ्या व्हिनेगरमध्ये काही तास किंवा रात्रभर भिजवा. जर वस्तू बुडवण्यासाठी खूप मोठी असेल तर कापड किंवा स्पंजने थेट डागावर व्हिनेगर लावा.
मऊ ब्रिस्टल ब्रश किंवा स्पंजने हळूवारपणे घासून घ्या. पाण्याने स्वच्छ धुवा आणि चांगले वाळवा जेणेकरून आणखी गंज निर्माण होणार नाही.
सोडियम बायकार्बोनेट: गंजाचे डाग काढून टाकण्यासाठी हे आणखी एक अचूक सहयोगी आहे. त्याची किंचित अपघर्षक पोत पृष्ठभागांना नुकसान न करता स्वच्छ करण्यासाठी आदर्श बनवते.
प्रक्रिया - मिसळा बेकिंग सोडा जाड पेस्ट तयार होईपर्यंत पाण्याने मिसळा. गंजलेल्या डागावर पेस्ट लावा आणि १-२ तास तसेच राहू द्या. नंतर ब्रश किंवा स्पंजने घासून पाण्याने चांगले धुवा. आवश्यक असल्यास प्रक्रिया पुन्हा करा.
लिंबाचा रस आणि मीठ: हे मिश्रण गंज काढून टाकण्यासाठी एक शक्तिशाली नैसर्गिक उपाय आहे. लिंबातील सायट्रिक आम्ल गंज तोडते, तर मीठ सौम्य अपघर्षक म्हणून काम करते.
कृती - गंजलेल्या डागावर मीठ शिंपडा. पेस्ट तयार होईपर्यंत मीठावर लिंबाचा रस लावा. २-३ तास तसेच राहू द्या. ब्रश किंवा स्पंजने घासून भरपूर पाण्याने स्वच्छ धुवा.
बटाटा आणि डिश साबण: बटाट्यामध्ये ऑक्सॅलिक अॅसिड असते, जे गंज तोडण्यास मदत करते. डिश साबणासोबत एकत्र केल्यास, ते धातूच्या पृष्ठभागासाठी एक अतिशय प्रभावी उपाय आहेत.
कृती - बटाट्याचे अर्धे तुकडे करा आणि कापलेली बाजू डिश साबणाने भिजवा. गंजलेल्या डागावर बटाटा घासून घ्या. ते १०-१५ मिनिटे तसेच राहू द्या आणि नंतर भरपूर पाण्याने धुवा.
गंज काढण्यासाठी व्यावसायिक उपाय
जर घरगुती उपाय पुरेसे नसतील, गंज काढून टाकण्यासाठी विशेषतः डिझाइन केलेली व्यावसायिक उत्पादने आहेत.. ही उत्पादने सहसा अधिक शक्तिशाली असतात आणि कठीण डाग किंवा मोठ्या पृष्ठभागांसाठी आदर्श असू शकतात.
ऑक्सॅलिक आम्ल: ऑक्सॅलिक अॅसिड हे गंज काढून टाकण्यासाठी अत्यंत प्रभावी रासायनिक संयुग आहे. हे धातू साफ करणारे आणि गंज काढून टाकणारे यांसारख्या व्यावसायिक उत्पादनांमध्ये आढळते.
ऑक्सॅलिक अॅसिड गंजणारे असू शकते, त्यामुळे उत्पादकाच्या सूचनांचे पालन करा. हे उत्पादन हाताळताना हातमोजे आणि डोळ्यांचे संरक्षण करणे खूप महत्वाचे आहे.
गंजलेल्या डागावर लावा आणि शिफारस केलेल्या वेळेसाठी तसेच राहू द्या. चांगले धुवा आणि वाळवा.
रस्ट कन्व्हर्टर: रस्ट कन्व्हर्टर ही अशी रसायने आहेत जी गंजाचे संरक्षणात्मक थरात रूपांतर करतात, ज्यामुळे तो पसरण्यापासून रोखला जातो. ते अशा धातूच्या पृष्ठभागांसाठी आदर्श आहेत ज्यांना वाळू किंवा स्क्रॅप करता येत नाही.
प्रथम, सैल गंज काढण्यासाठी पृष्ठभाग स्वच्छ करा. पेंटब्रशने रस्ट कन्व्हर्टर लावा. उत्पादकाच्या सूचनांनुसार सुकू द्या. तुमची इच्छा असल्यास तुम्ही संरक्षक थरावर रंगाचा एक थर लावू शकता.
भविष्यात गंजाचे डाग कसे टाळायचे?
गंज काढून टाकण्याव्यतिरिक्त, तो दिसण्यापासून रोखण्यासाठी पावले उचलणे महत्त्वाचे आहे. येथे काही व्यावहारिक टिप्स आहेत:
पृष्ठभाग कोरडे ठेवा: पाणी हे गंज निर्माण करणाऱ्या मुख्य उत्प्रेरकांपैकी एक आहे. कोणत्याही धातूच्या वस्तू धुतल्यानंतर किंवा ओलाव्याच्या संपर्कात आल्यानंतर त्या पूर्णपणे वाळवा.
धातूच्या पृष्ठभागावर पेंट किंवा विशेष सीलंटने कोटिंग्ज करा, जे ते आर्द्रतेविरुद्ध बऱ्यापैकी प्रतिरोधक आणि संरक्षणात्मक अडथळा निर्माण करतात, ज्यामुळे गंज तयार होण्यास प्रतिबंध होतो.
साधने योग्यरित्या साठवा: साधने कोरड्या जागी साठवा आणि शक्य असल्यास, ओलावा शोषण्यासाठी डेसिकेंट्स असलेले हवाबंद बॉक्स वापरा.
तेल किंवा ग्रीस लावा: धातूच्या अवजारांवर आणि पृष्ठभागावर तेल किंवा ग्रीसचा पातळ थर लावल्याने गंज रोखता येतो.
संक्षारक पदार्थांशी संपर्क टाळा: काही रसायने, जसे की अ‍ॅसिडिक क्लीनर, गंज तयार होण्यास गती देऊ शकतात. सांडलेले पाणी ताबडतोब स्वच्छ करा.
घरी गंजाचे डाग काढून टाकणे हे एक गुंतागुंतीचे काम असण्याची गरज नाही. व्हिनेगर, बेकिंग सोडा किंवा लिंबाचा रस यासारख्या घरगुती द्रावणांसह, तुम्ही आर्थिक आणि पर्यावरणपूरक पद्धतीने गंजाचा सामना करू शकता.
अधिक कठीण प्रकरणांमध्ये, ऑक्सॅलिक अॅसिड किंवा रस्ट कन्व्हर्टर सारखी व्यावसायिक उत्पादने प्रभावी पर्याय आहेत.
तसेच, प्रतिबंधात्मक उपाय केल्याने तुमच्या वस्तू जास्त काळ गंजमुक्त राहण्यास मदत होईल. लक्षात ठेवा की गंज येण्याची पहिली लक्षणे दिसताच त्वरित कारवाई करणे आणि तुमच्या अवजारांसाठी आणि धातूच्या पृष्ठभागांसाठी कोरडे आणि संरक्षित वातावरण राखणे ही गुरुकिल्ली आहे.
या टिप्स वापरून, तुम्ही कुरूप गंजलेल्या डागांना निरोप देऊ शकता आणि तुमचे घर परिपूर्ण स्थितीत ठेवू शकता. चला कामाला लागा!